Palenie papierosów jest jednym z najczęstszych nałogów i ma ogromny wpływ na nasze zdrowie – w tym zdrowie naszych zębów i jamy ustnej. Nałóg niszczy nasz biały uśmiech i powoduje tzw. zęby palacza. W tym artykule przyjrzymy się, dlaczego palenie jest tak szkodliwe dla zębów, dziąseł i całej jamy ustnej oraz co można zrobić, aby temu przeciwdziałać.

Jak palenie papierosów wpływa na zęby i jakie choroby jamy ustnej wywołuje?

Palenie papierosów może być początkiem wielu chorób jamy ustnej. Dzieje się tak dlatego, że substancje chemiczne zawarte w dymie tytoniowym osłabiają tkanki i wpływają na układ odpornościowy. Palenie doprowadza do takich chorób jak:

Zapalenie dziąseł (gingivitis)

Palenie ogranicza przepływ krwi do dziąseł, co je osłabia i zmniejsza odporność na infekcje. Powoduje to często przewlekłe zapalenie dziąseł. Można je rozpoznać przez zaczerwienienie, obrzęk, a w cięższych przypadkach także krwawieniem dziąseł.

Choroby przyzębia (paradontoza)

Palenie przyspiesza rozwój paradontozy – choroby dziąseł, która prowadzi do uszkodzenia kości i tkanek podtrzymujących zęby. U palaczy paradontoza rozwija się szybciej i częściej niż u osób niepalących, a leczenie jest trudniejsze, dłuższe i mniej skuteczne.

Przewlekła suchość w ustach (kserostomia)

Substancje chemiczne obecne w dymie tytoniowym zmniejszają produkcję śliny, co prowadzi do suchości w ustach. Kserostomia sprzyja rozwojowi bakterii i grzybów, co zwiększa ryzyko próchnicy i infekcji grzybiczych.

Przebarwienia i erozja szkliwa

Nikotyna i smoła zawarte w papierosach osadzają się na zębach, powodując żółte i brązowe przebarwienia. Długotrwałe i częste palenie przyczynia się także do erozji szkliwa, przez co zęby są  bardziej podatne na próchnicę i nadwrażliwość.

Leukoplakia

Leukoplakia to stan przednowotworowy, charakteryzuje się białymi plamami na błonach śluzowych jamy ustnej. Plamy te są bezbolesne, ale ich obecność zwiększa ryzyko rozwoju nowotworu.

Zakażenia grzybicze (drożdżyca jamy ustnej)

Palenie papierosów zwiększa ryzyko infekcji grzybiczych, takich jak kandydoza (drożdżyca). Produkowanie mniejszej ilości śliny oraz osłabienie odporności miejscowej sprzyjają rozwojowi grzybów w jamie ustnej.

Rak jamy ustnej i gardła

Palenie jest głównym czynnikiem ryzyka raka jamy ustnej, gardła, języka i podniebienia. Dym tytoniowy zawiera liczne substancje rakotwórcze, które wchłaniają się w błony śluzowe i  zwiększają prawdopodobieństwo wystąpienia nowotworów.

Halitoza (nieświeży oddech)

Palenie sprzyja rozwojowi bakterii w jamie ustnej i prowadzi do chronicznego nieświeżego oddechu, zwanego halitozą. Powoduje ją także suchość w ustach i obecność substancji chemicznych z papierosów.

Owrzodzenia jamy ustnej

Palacze są bardziej podatni na owrzodzenia jamy ustnej, takie jak afty, które mogą być bolesne i trudniejsze do wyleczenia z powodu spowolnionej regeneracji tkanek.

Osłabiona regeneracja tkanek po zabiegach stomatologicznych

Palenie papierosów utrudnia gojenie się ran i często prowadzi do powikłań po zabiegach stomatologicznych, takich jak ekstrakcje, implanty czy operacje dziąseł. Toksyny w dymie tytoniowym utrudniają leczenie tkanek, a to zwiększa ryzyko infekcji i opóźnia powrót do zdrowia.

Zęby palacza – jak się pozbyć się przebarwień?

Najbardziej widocznym skutkiem palenia są tak zwane zęby palacza czyli mocne przebarwienia zębów często żółte czasem aż brązowe. Nikotyna w połączeniu z tlenem nabiera żółtawej barwy, wnika w szkliwo zębów zmieniając ich kolor. To znacznie pogarsza estetykę uśmiechu. Co można z tym zrobić:

  • Rzucić palenie – najprostszy a jednocześnie najtrudniejszy sposób dla uzależnionych od palenia da największe efekty ponieważ to właśnie główna przyczyna zębów palacza. Rezygnacja z papierosów zapobiegnie powstawaniu nowych przebarwień i poprawi ogólne zdrowie jamy ustnej.
  • Profesjonalne wybielanie – Wybielanie laserowe lub nakładkowe w gabinecie stomatologicznym szybko usuwa głębokie przebarwienia jednak do czasu pojawienia się nowych.
  • Skaling i piaskowanie – Palenie często związane jest z kamieniem. Skaling i piaskowanie usuwa kamień i powierzchniowe osady, przywracając jaśniejszy kolor zębów.
  • Wybielające pasty i płyny – Codzienne stosowanie pomaga redukować nowe przebarwienia.
  • Licówki – Porcelanowe nakładki, które maskują trwałe przebarwienia, przywracając zębom niemal idealny wygląd.

Jak dbać o zęby, będąc palaczem?

Kiedy regularnie palisz papierosy i nie wyobrażasz sobie żeby całkowicie zrezygnować z nikotyny, a jednocześnie zależy Ci na zadbanych zębach także możesz. Aby dbać o zęby będąc palaczem i zminimalizować negatywne skutki nałogu, warto stosować kilka nawyków:

  1. Codzienna higiena jamy ustnej
    – Szczotkuj zęby co najmniej dwa razy dziennie pastą wybielającą, aby zredukować nowe przebarwienia. Korzystaj z nici dentystycznej, by usunąć płytkę nazębną z przestrzeni międzyzębowych.
  2. Stosuj płyny do płukania ust
    – Płyny antybakteryjne pomagają zwalczać bakterie i nieświeży oddech, które często występują u palaczy.
  3. Chodź regularnie na kontrolne wizyty do dentysty
    – Kontrole co 6 miesięcy są kluczowe. Zabiegi skalingu i piaskowania usuwają kamień i osady, co poprawia wygląd i zdrowie zębów.
  4. Wybiel zęby
    – Profesjonalne wybielanie w gabinecie stomatologicznym może pomóc zniwelować przebarwienia, które gromadzą się z czasem.
  5. Pij dużo wody i dbaj o nawodnienie
    – Picie wody pomaga wypłukiwać osady i dym, wspomaga także produkcję śliny, co zmniejsza suchość w ustach.
  6. Jedz zdrowo i różnorodnie
    – Ogranicz lub wyeliminuj inne używki jak kawę, herbatę i produkty o ciemnych barwnikach, które wzmacniają przebarwienia. Jedz produkty bogate w wapń i witaminy dla zdrowych zębów.

Stosując te zasady, można ograniczyć skutki palenia dla zdrowia jamy ustnej i zachować lepszy wygląd zębów.