Sen jest ważny dla całego naszego organizmu. Spełnia wiele funkcji w naszym ogólnym zdrowiu i samopoczuciu. Niewiele osób zdaje sobie jednak sprawę, że brak snu lub problemy ze snem mogą wpłynąć na zdrowie jamy ustnej. Bezsenność ma wpływ na zęby, szczególnie w kwestii poziomu pH, czy też skurczy mięśni. Problemy ze snem wiążą się z suchością jamy ustnej, a także ze stresem i złymi nawykami żywieniowymi. W poniższym artykule postaramy się omówić, jak bezsenność i zaburzenia snu mogą negatywnie wpływać na nasze zęby, dziąsła i ogólną kondycję jamy ustnej.

Suchość jamy ustnej

Bezsenność może prowadzić do zmniejszonej produkcji śliny w ustach. Ślina działa jak naturalny, ochronny płyn dla zębów. Tworzy swoistą barierę przed próchnicą i innymi infekcjami, dlatego jest niezwykle ważna dla zdrowia jamy ustnej. Gdy nie ma wystarczającej ilości śliny, możemy doświadczać suchości jamy ustnej. To z kolei zwiększa ryzyko próchnicy, może także powodować dyskomfort i ból.

Aby poradzić sobie z tym aspektem, warto dłużej spać, a także pić większą ilość wody.

Niski poziom pH jamy ustnej

Bezsenność ma wpływ na zęby, ponieważ może prowadzić do zmniejszonej ilości fazy snu REM (Rapid Eye Movement). Jest ona ważna dla zdrowego funkcjonowania organizmu. To z kolei może wpłynąć na poziom pH w jamie ustnej. Gdy pH jamy ustnej spada, staje się bardziej kwasowe, a takie środowisko jest idealne dla rozwoju bakterii próchnicotwórczych. Bakterie te metabolizują cukry, pozostawione na zębach i produkują kwasy, które atakują szkliwo, prowadząc do próchnicy.

By wyrównać poziom pH w ustach, dobrze jest dłużej spać oraz pamiętać o płukaniu ust wodą lub płynami do płukania.

Skurcze mięśniowe

Bezsenność może prowadzić do napięcia mięśniowego w całym ciele, w tym w mięśniach twarzy i szczęki. Tego typu napięcie może skutkować bruksizmem nocnym, czyli nieświadomym zgrzytaniem zębów podczas snu. Bruksizm może powodować uszkodzenia zębów, ból żuchwy i inne problemy stomatologiczne. Więcej o bruksizmie przeczytać można w naszym artykule pod tytułem: Co to jest bruksizm i jak go leczyć.

Złe nawyki żywieniowe

Mała ilość snu i bezsenność mają wpływ na zęby także w kontekście odżywiania. Ludzie cierpiący na zaburzenia snu często sięgają po przekąski w nocy. Niestety – zazwyczaj są to słodycze lub napoje gazowane. Spożywanie tych produktów negatywnie wpływa na zdrowie jamy ustnej, ponieważ cukier sprzyja rozwojowi bakterii próchnicotwórczych, a te prowadzą do próchnicy, często także niszcząc szkliwo.

Aby poradzić sobie z problemem podjadania niezdrowych przekąsek w nocy, dobrze jest wyznaczyć sobie porę ostatniego posiłku i zaraz po nim umyć dokładnie zęby.

Problemy z higieną jamy ustnej

Osoby z bezsennością mogą mieć trudności z utrzymaniem odpowiedniej higieny jamy ustnej. Często po prostu brakuje im energii na szczotkowanie zębów przed snem lub rano. To może prowadzić do gromadzenia się płytki nazębnej, a w konsekwencji – do odkładania kamienia nazębnego. W następstwie możemy doprowadzić do innych problemów stomatologicznych. Warto poświecić chociaż dwie minuty na poranne i wieczorne szczotkowanie zębów.

Stres i zdrowie jamy ustnej

Zaburzenia snu (w tym bezsenność) mają wpływ na zęby z racji stresu, który jest często zarówno przyczyną, jak i skutkiem problemów ze snem. Stres może prowadzić do różnych problemów zdrowia jamy ustnej. Może powodować aftowe zapalenia błony śluzowej, wrzody na języku lub dziąsłach, a także zaostrzenie istniejących chorób przyzębia.

Stres to wielowymiarowy problem, dlatego dobrze jest go właśnie w ten sposób traktować. Należy przyjrzeć się jego aspektom na kilku płaszczyznach – zdrowie jamy ustnej to tylko jeden z nich.  

Słowem podsumowania

Bezsenność i zaburzenia snu mogą mieć znaczący wpływ na zdrowie jamy ustnej. Dlatego ważne jest, aby dbać o zdrowy sen. Jeśli u pacjenta pojawiają się problemy ze snem, warto skonsultować to z lekarzem lub specjalistą od snu. Nie należy tego bagatelizować, bo konsekwencje – nie tylko dla zdrowia jamy ustnej – mogą być kosztowne i nieodwracalne. Regularne wizyty u stomatologa i utrzymanie właściwej higieny jamy ustnej mogą pomóc w zmniejszeniu ryzyka problemów stomatologicznych, związanym z bezsennością. Pamiętajmy, że zdrowy sen i zdrowa jama ustna są nierozerwalnym duetem.