Szczękościsk to niezwykle uciążliwy stan, który wpływa na codzienne funkcjonowanie. Ogranicza on ruchomość szczęki, przez co sprawia, że otwieranie ust staje się trudne lub wręcz niemożliwe. Na czym polega szczękościsk? Jakie są jego przyczyny? Jak sobie z nim radzić? Czytaj dalej – w artykule znajdziesz odpowiedzi na wszystkie pytania.
Co to jest szczękościsk?
Szczękościsk (medycznie znany jako trismus) to patologiczny stan, w którym dochodzi do ograniczenia ruchomości żuchwy. Uniemożliwia on pełne otwarcie ust, a osoby, które go doświadczają, mają trudności z mówieniem, jedzeniem i standardowym funkcjonowaniem. Utrudniona jest także higiena jamy ustnej. Szczękościsk może być bolesny i często wynika z zaburzeń w funkcjonowaniu stawu skroniowo-żuchwowego (SSŻ) lub mięśni odpowiedzialnych za ruch żuchwy.
Przyczyny szczękościsku
Przyczyn szczękościsku jest wiele. Ważne, aby dobrze zdiagnozować przyczynę, by skutecznie leczyć i przeciwdziałać szczękościskowi. Do najczęściej występujących powodów należą:
- urazy mechaniczne – to wszystkie złamania lub urazy w okolicy żuchwy. Po uszkodzeniu mięśni, więzadeł lub kości w wyniku wypadków, szczęka może nie funkcjonować prawidłowo.
- chirurgia stomatologiczna – po usunięciu zębów mądrości, szczękościsk może się pojawić w wyniku stanu zapalnego, uszkodzenia tkanek lub napięcia mięśni żucia.
- stres i bruksizm (zgrzytanie zębami) – długotrwały stres nierzadko prowadzi do nawykowego zaciskania szczęk lub zgrzytania zębami. Może to powodować nadmierne napięcie mięśni i prowadzić do szczękościsku.
- infekcje – takie, jak ropnie zębowe, zapalenie migdałków, infekcje uszu, a nawet tężec (który objawia się m.in. sztywnością mięśni). Mogą one prowadzić do powstania szczękościsku.
- choroby nowotworowe – w przypadku raka jamy ustnej, szyi lub gardła, guzy mogą prowadzić do szczękościsku, szczególnie jeśli zmiany rozrastają się w okolicach mięśni żuchwy lub stawu skroniowo-żuchwowego.
- problemy z zębami zatrzymanymi – zęby zatrzymane, zwłaszcza ósemki, które nie mogą prawidłowo się wyrżnąć, mogą powodować stan zapalny i napięcie mięśni, co prowadzi do szczękościsku.
- chirurgiczne leczenie nowotworów głowy i szyi – po operacjach związanych z usunięciem nowotworów w obrębie głowy i szyi, pacjenci mogą doświadczać ograniczeń ruchomości szczęki. Często wynika to z uszkodzenia mięśni lub tkanek w trakcie zabiegu.
Objawy szczękościsku
Szczękościsk polega, jak sama nazwy wskazuje, na czasowym zaciśnięciu szczęk. Jednak oprócz tego często towarzyszą mu dodatkowe dolegliwości. Cierpiący na szczękościsk często doświadcza:
- bólu głowy – napięciowe bóle głowy oraz ból promieniujący do ucha;
- napięcia mięśniowego – zauważalne jest u pacjentów nadmierne napięcie mięśni szczęki i twarzy;
- bólu podczas ruchu żuchwy – próby otwarcia ust mogą być bolesne, zarówno w stanie spoczynku, jak i podczas mówienia, czy jedzenia.
Jak sobie radzić ze szczękościskiem?
Leczenie szczękościsku zależy od jego przyczyny i może obejmować różne metody. Ważne, aby najpierw znaleźć powód wystąpienia szczękościsku, a następnie zacząć go leczyć. Jeśli zadziałamy tylko na objawy, szczękościsk będzie powracał. Najczęściej stosowane metody walki ze szczękościskiem to:
- Leki przeciwbólowe i przeciwzapalne – Mogą pomóc w zmniejszeniu bólu i stanu zapalnego.
- Ćwiczenia rozciągające żuchwę – Delikatne ćwiczenia mogą pomóc w stopniowym przywracaniu ruchomości szczęki. (szczególnie pomocne w bruksizmie).
- Fizjoterapia – Wsparcie fizjoterapeutyczne, obejmujące masaże i techniki rozluźniające mięśnie, może być bardzo skuteczne w radzeniu sobie ze szczękościskiem.
- Stosowanie ciepłych i zimnych okładów – Przykładanie ciepłych lub zimnych kompresów na mięśnie szczęki może pomóc w zmniejszeniu bólu i napięcia.
- Zabiegi stomatologiczne lub chirurgiczne – W przypadku zaburzeń stawu skroniowo-żuchwowego lub zaawansowanych przypadków szczękościsku, konieczne może być leczenie chirurgiczne lub specjalistyczne interwencje dentystyczne.
- Leczenie przyczynowe – Jeśli szczękościsk jest wynikiem infekcji, choroby stawu skroniowo-żuchwowego lub innej patologii, kluczowe jest wyleczenie pierwotnej przyczyny.
Szczękościsk – kiedy udać się do stomatologa?
Szczękościsk nie jest standardowym zjawiskiem fizjologicznym – zawsze będzie odchyłem od normalnego funkcjonowania organizmu. Każdorazowy szczękościsk powinien być zgłoszony stomatologowi przy wizycie kontrolnej. Do szybkiej wizyty u stomatologa chory ze szczękościskiem powinien dążyć przede wszystkim w sytuacji, gdy:
- Stan szczękościsku trwa dłużej niż kilka dni;
- Ból jest intensywny – utrudnia jedzenie, mówienie lub normalne funkcjonowanie, konieczna jest szybka wizyta u specjalisty;
- Ograniczona ruchomość szczęki postępuje – gdy z dnia na dzień coraz trudniej otworzyć usta, niezwłocznie skonsultuj się z dentystą lub specjalistą od stawu skroniowo-żuchwowego;
- Występują inne objawy – ból ucha, trudności z połykaniem, ból głowy, obrzęk w okolicach szczęki lub twarzy;
- Szczękościsk pojawia się po zabiegu stomatologicznym – szczególnie po usunięciu zębów (zwłaszcza ósemek) lub innym zabiegu, ponieważ może być to skutek napięcia mięśni lub infekcji.
Najnowsze komentarze